Wat is onboarding? Uitleg en stappenplan voor trainers & HR!

Nieuwe medewerkers enthousiast en effectief laten starten: dat is waar onboarding om draait. Maar wat is onboarding nu precies? En hoe ontwikkel je als trainer of HR-professional een onboardingprogramma dat echt werkt, betrokkenheid vergroot én de organisatie versterkt? In dit artikel lees je wat onboarding inhoudt, waarom goede onboarding het verschil maakt voor retentie en productiviteit, en hoe je een effectief, schaalbaar en persoonlijk onboardingtraject opzet.

Geplaatst op
28 jul. 2025
Bijgewerkt op
3 sep. 2025
Leestijd
8 Minuten
Geschreven door
Eliz - Product marketeer

Wat is onboarding?

Onboarding is het proces waarin een nieuwe medewerker wordt begeleid van het moment van aannemen tot volledige integratie binnen een organisatie. Dat gaat verder dan een welkomstmail en rondleiding. Het draait om het overbrengen van kennis, cultuur en vertrouwen. En dat is waar jij als trainer het verschil maakt.

Onboarding betekent:

Kennismaken met de organisatie

Denk aan missie, visie, kernwaarden, structuur en collega’s. Mensen voelen zich sneller thuis als ze weten waar ze terechtkomen.

Snelle functionele inzetbaarheid

Door duidelijke training en uitleg kunnen nieuwe medewerkers sneller zelfstandig aan de slag.

Begeleiding in soft skills en cultuur

Niet alles leer je uit een handboek. De ongeschreven regels, communicatie en samenwerking zijn minstens zo belangrijk.

Een goed ontworpen onboardingprogramma levert dus meer op dan alleen een warm welkom. Het draagt direct bij aan het succes van zowel de medewerker als de organisatie. Hoe precies? Dat lees je hieronder.

 

Wat zijn de voordelen van een goede onboarding programma?

De eerste weken van een medewerker zijn bepalend voor het verdere verloop van zijn of haar loopbaan. Een slechte start kan leiden tot verwarring, frustratie of zelfs vroegtijdig vertrek. Daarentegen zorgt een goed doordacht onboarding programma voor vertrouwen, duidelijkheid en motivatie.

De voordelen op een rij:

  • Minder personeelsverloop: Medewerkers die zich welkom en voorbereid voelen, blijven aantoonbaar langer in dienst.

  • Lagere kosten: Minder personeelsverloop leidt natuurlijk ook tot lagere kosten. Want een medewerker vervangen kost niet alleen tijd, maar ook geld.

  • Snellere productiviteit: Goede onboarding versnelt het leerproces, waardoor iemand sneller volledig inzetbaar is.

  • Betrokkenheid vanaf dag één: Mensen voelen zich gewaardeerd en serieus genomen als er aandacht is voor hun start.

  • Betere klantbeleving: Nieuwe medewerkers die betrokken zijn en goed zijn opgeleid, stralen dat uit naar klanten en collega’s.

 

Tip: Wil je dieper duiken in de cijfers en achterliggende inzichten? In deze uitgebreide blog over de voordelen van onboarding lees je meer over het waarom en de impact van goede onboarding.

Met deze voordelen op zak is het tijd om te kijken hoe zo’n onboardingtraject eruitziet.

Centraliseer, vereenvoudig en schaal je training met Easy LMS!

Boek een demo

Bespaar tijd op administratie, besteed tijd aan taken met een hoge impact

Onze academie automatiseert taken zoals uitnodigingen, certificaten en rapporten. Zo maak jij tijd vrij voor wat echt belangrijk is!

Breid je trainingsdiensten moeiteloos uit

Train meerdere klanten tegelijkertijd zonder je portemonnee te plunderen of te verdrinken in terugkerende administratieve taken.

Houd de kosten laag

Onze prijzen zijn eenvoudig, voorspelbaar en schaalbaar. Geen kosten per deelnemer, dus kosteneffectief. Bovendien staat alles voor jou en je klanten online, waardoor je nog meer geld bespaart!

Waaraan moet een goed onboarding programma voldoen?

Een onboarding programma is pas succesvol als het zorgvuldig is opgebouwd en aansluit bij de behoeften van nieuwe medewerkers én de organisatie. Voordat we verdergaan met meer specifieke kenmerken van een goede onboarding programma, is het goed om de basis te benoemen waarop veel succesvolle trajecten zijn gebaseerd: de 4 C’s van onboarding.

Deze vormen een leidraad voor de inhoud en structuur van je programma:

Culture

Kennismaking met de normen, waarden, omgangsvormen en missie van de organisatie. Hoe werken mensen samen, wat vinden we belangrijk?

Connection

Het opbouwen van relaties met collega’s, leidinggevenden en de organisatie. Wie is wie, en hoe weet je bij wie je terechtkunt?

Clarification

Duidelijkheid over rol, verwachtingen en verantwoordelijkheden. Wat wordt er precies van de medewerker verwacht?

Compliance

De formele, praktische zaken: regels, veiligheid, beleid en systemen. Wat moet iemand weten om op een verantwoorde manier te kunnen starten?

Door de vier pijlers toe te passen, creëer je een onboardingervaring die helderheid biedt, aansluiting vergemakkelijkt en het vertrouwen en betrokkenheid van nieuwe medewerkers versterkt.

Maar hoe start je?

Zorg eerst voor een stevige basis voordat je een onboarding programma ontwerpt

Voordat je begint met het daadwerkelijk ontwerpen van een onboardingprogramma, is het belangrijk om goed te begrijpen wat je precies wilt bereiken en voor wie. Deze voorbereidende stappen helpen je om gerichte keuzes te maken en een programma te ontwikkelen dat niet alleen logisch is opgebouwd, maar ook echt aansluit op de praktijk.

1. Bepaal je leerdoelen

Wat moet de medewerker na afloop weten, kunnen en voelen? Stel doelen op (per fase) die aansluiten bij de praktijk, zodat het hele traject houvast en richting biedt. Denk aan sneller productief worden, hogere betrokkenheid of minder uitstroom.

2. Verzamel input en breng je doelgroep in kaart

Voor wie maak je dit programma? Denk aan functies, afdelingen en locaties. Als je dit begrijpt, kun je elementen toevoegen die inspelen op de specifieke rol, leerstijl of achtergrond van de medewerker. Spreek met managers, collega’s en nieuwe medewerkers over hun ervaringen en behoeften.

3. Ontwerp je structuur

Bundel alle noodzakelijke informatie en splits het op in logische onderdelen: van introductie tot verdieping. Werk modulair, zodat medewerkers alleen die informatie krijgen die op dat moment relevant is.

4. Kies de juiste middelen

Combineer video’s, teksten, quizzen, buddy-systemen en praktijkopdrachten. Microlearning werkt hierbij goed, want korte gerichte modules houden de aandacht vast en zorgen voor beter begrip. Denk ook aan variatie: van zelfstandig leren tot groepsmomenten.

5. Stel een tijdlijn op

Maak een overzichtelijk schema met fasen, deadlines en mijlpalen. Zo weet iedereen waar hij of zij aan toe is en kun je beter plannen en bijsturen.

6. Integreer interactie en feedbackmomenten

Zorg dat medewerkers actief meedoen met quizzen, praktijkopdrachten en reflectiemomenten. Plan daarnaast tussentijdse evaluaties in om feedback op te halen en het onboarding programma voortdurend te verbeteren.

7. Automatiseer waar mogelijk

Gebruik een Learning Management System (zoals Easy LMS 😉) om de uitvoering te stroomlijnen, reminders te versturen en voortgang te monitoren. Zo wordt leerpaden aanmaken een stuk eenvoudiger.

 

Een effectief onboardingprogramma bestaat niet uit één moment, maar uit meerdere goed doordachte stappen. Door het proces op te splitsen in duidelijke fasen, kun je nieuwe medewerkers stapsgewijs begeleiden.

  

De vijf fasen van onboarding voor nieuwe medewerkers

Een effectief onboarding programma is een beleving. Door onboarding op te splitsen in fasen, creëer je houvast voor zowel de medewerker als voor jou als trainer.

De vijf fasen van onboarding:

1. Preboarding (voor de startdatum)

Denk aan welkomstmails, toegang tot het leerplatform en eventueel een introductievideo. Zo voelen mensen zich al onderdeel van het team vóór hun eerste werkdag.

2. Eerste werkdag

Ontvangst, kennismaking met het team en de eerste uitleg over systemen. Een buddy of mentor kan hier enorm bij helpen.

3. Eerste week

Inhoudelijke training start nu. Denk aan bedrijfsspecifieke processen, tools en veiligheidsinstructies. Maak ruimte voor vragen en herhaling.

4. Eerste maand

Tijd om kennis te verdiepen en zelfstandig taken uit te voeren. Feedbackmomenten en coachgesprekken zijn nu cruciaal.

5. Evaluatie en follow-up

Meet de voortgang na bijvoorbeeld 3 en na 6 maanden. Stel hiervoor doelen op en geef de ruimte voor reflectie. Dit versterkt de binding én de leerhouding.

 

Tip: Meer praktische tips en voorbeelden? Lees ook onze blog over hoe je nieuwe medewerkers kunt onboarden voor nog meer handvatten en concrete aanpakken.

Klaar voor een complete checklist?

 

Checklist: zo bouw je een compleet onboardingprogramma

Deze checklist helpt je bij het opzetten van een compleet en schaalbaar traject:

1. Voorbereiding vóór de eerste werkdag (preboarding)

  • Werkplek klaarmaken (bureau, laptop, inloggegevens, pasjes, e-mailaccount).

  • Welkomstpakket versturen (denk aan bedrijfsgadgets, handleidingen of een persoonlijke kaart).

  • Welkomstmail sturen met praktische informatie over de eerste dag.

  • Toegang geven tot het leerplatform voor een eerste kennismakingsmodule.

 

Tip: Gebruik Easy LMS om alvast de eerste modules te delen, zoals een introductie over de bedrijfscultuur.

 

2. De eerste werkdag: warm welkom

  • Persoonlijke ontvangst door leidinggevende of buddy.

  • Rondleiding door het kantoor of virtuele tour.

  • Kennismaking met het team (bijvoorbeeld via een gezamenlijk koffiemoment).

  • Eerste uitleg over systemen, werkwijzen en verwachtingen.

 

Tip: Maak een korte quiz of interactieve checklist in Easy LMS om alles samen te vatten.

 

3. De eerste week: inhoudelijke onboarding

  • Training in systemen, processen en veiligheid.

  • Introductie tot de bedrijfscultuur, waarden en missie.

  • Eerste werkopdrachten of meeloopmomenten.

  • Vaste feedbackmomenten met de buddy of mentor.

 

Tip: Plan microlearnings in via je LMS voor onderwerpen zoals interne communicatie of soft skills.

 

4. De eerste maand: zelfstandigheid en verdieping

  • De medewerker gaat zelfstandig aan de slag met taken.

  • Verdiepende trainingen of vervolgcursussen.

  • Eerste beoordelingsgesprek of informele evaluatie.

  • Feedback ophalen over het onboardingproces.

 

Tip: Gebruik Easy LMS om voortgang te meten en aanvullende modules aan te bieden.

 

5. Na drie tot zes maanden: evaluatie en borging

  • Tussentijdse evaluatie: hoe ervaart de medewerker het werk en de cultuur?

  • Eventuele bijsturing of coaching op maat.

  • Langetermijndoelen bespreken (ontwikkeling, doorgroeimogelijkheden).

  • Feedback gebruiken om het onboardingprogramma te verbeteren.

 

Tip: Gebruik Easy LMS voor gepersonaliseerde leerpaden.

Wil je meer weten over hoe Easy LMS jouw onboardingprogramma kan automatiseren? Lees verder!

  

Hoe Easy LMS jouw onboarding moeiteloos ondersteunt

Een goed onboarding programma opzetten is één ding. Maar hoe zorg je dat het schaalbaar, meetbaar en herbruikbaar is? Easy LMS biedt een intuïtieve oplossing waarmee jij als trainer al je onboardingmaterialen op één centrale plek beheert.

Wat kun je met Easy LMS?

Academie op maat

Bouw een leeromgeving in je eigen stijl, voor elke klant of doelgroep afzonderlijk.

Herbruikbare modules

Maak je trainingen één keer en gebruik ze eindeloos opnieuw, met aanpassingen waar nodig.

Automatische certificaten

Start een volledig certificeringsopleidingsprogramma, maak een certificaat op maat met uitgebreide stylingopties en verzend ze automatisch naar deelnemers na succesvolle voltooiing.

Realtime inzicht in voortgang

Volg wie wat wanneer afrondt, en stuur bij waar nodig. Houd de voortgang bij door belangrijke statistieken zoals slaag-/zakpercentages, gemiddelde scores en uitgegeven certificaten onmiddellijk te bekijken.

Zo bespaar je tijd, verhoog je de kwaliteit en bied je elke nieuwe medewerker dezelfde professionele start. En dat zonder gedoe.

Zelf aan de slag? Probeer Easy LMS gratis uit of plan een demo. Zo ontdek je hoe jij onboarding slimmer en eenvoudiger maakt, voor jezelf én je deelnemers.

 

Veelgestelde vragen

Wat is onboarding?
Wat is de betekenis van onboarding binnen een leertraject?
Waarom is onboarding belangrijk?
Hoe ziet een effectief onboarding programma eruit?
Hoe automatiseer ik onboarding als trainer?
Wat is onboarding?
Wat is de betekenis van onboarding binnen een leertraject?
Waarom is onboarding belangrijk?
Hoe ziet een effectief onboarding programma eruit?
Hoe automatiseer ik onboarding als trainer?

Train meer, sneller en slimmer - ontdek hoe