Leerpiramide van Bales: Efficiënter Leren door te Doen

Stel je voor dat je een lange presentatie over een nieuw softwarepakket volgt. Aan het einde van de sessie weet je waarschijnlijk nog maar weinig van wat er besproken is. Dat komt omdat passief leren, zoals luisteren en lezen, vaak voor een beperkte kennisopslag zorgt. We onthouden veel beter wanneer we actief met de leerstof aan de slag gaan. Maar hoe werkt dat precies? De leerpiramide van Bales laat zien hoe je trainingen effectiever maakt.

Geplaatst op
22 apr. 2025
Bijgewerkt op
1 jul. 2025
Leestijd
6 Minuten
Geschreven door
Caroline - Inhoud & HR manager

Wat is de leerpiramide van Bales?

De leerpiramide van Bales is gebaseerd op Edgar Dale’s Cone of Experience en wordt gebruikt om de effectiviteit van verschillende leermethoden te illustreren. Het model benadrukt dat actieve betrokkenheid bij het leren leidt tot betere kennisopslag en toepassing in de praktijk. Dus hoe meer je actief leert, bijvoorbeeld door praktijkoefeningen of het uitleggen van stof aan anderen, hoe beter je de informatie onthoudt en toepast. Passieve methoden, zoals lezen en luisteren, leiden daarentegen vaak tot minder diepgaande kennisopname.

Welke leermethoden staan in de leerpiramide?

De leerpiramide van Bales rangschikt leermethoden van minst naar meest effectief:

  • Lezingen en klassikale lessen (meest passief) – 5% onthouden

  • Lezen van informatie – 10% onthouden

  • Audiovisueel leren (podcasts, video’s) – 20% onthouden

  • Demonstraties (zien hoe iets werkt) – 30% onthouden

  • Discussies (actieve interactie met anderen) – 50% onthouden

  • Praktijkoefeningen (zelf iets doen) – 75% onthouden

  • Onderwijzen en uitleggen aan anderen (meest actief) – 90% onthouden

Deze percentages geven aan hoeveel informatie mensen gemiddeld onthouden bij de verschillende leermethoden. Hoe actiever de methode, hoe groter de kans dat de kennis blijft hangen en in de praktijk wordt toegepast.

Waarom onthouden we beter door actief leren?

Actief leren stimuleert de hersenen op meerdere niveaus. Dit gebeurt op vier manieren:

Sterkere neuroverbindingen: Wanneer je informatie herhaalt en toepast in verschillende contexten, worden verbindingen tussen hersencellen versterkt. Hierdoor is kennis beter op te roepen.

Leren in context: Oefeningen die realistische situaties nabootsen, zoals simulaties, zorgen voor een diepere verankering van kennis.

Leren door fouten maken: Fouten maken zorgt ervoor dat je hersenen actief zoeken naar betere manieren om de stof te begrijpen, waardoor je de kennis die je opdoet beter onthoudt.

Sociale interactie: Discussies en het uitleggen van concepten aan anderen helpen bij het structureren en verdiepen van kennis.

Door deze mechanismen wordt actief leren niet alleen effectiever, maar ook relevanter voor de werkplek.

De leerpiramide van Bales in de praktijk

We nemen je mee langs de verschillende niveaus van de leerpiramide van Bales en laten je zien hoe je deze concreet kunt inzetten:

Klassikaal leren

Klassikaal leren blijft een populaire manier van kennisoverdracht. Maak het interactief door gebruik te maken van Q&A’s, praktijkvoorbeelden en discussies. Vraag deelnemers om actief mee te denken, vragen te stellen en de stof met elkaar te bespreken. Dit verhoogt de betrokkenheid en helpt jouw medewerkers de stof beter te onthouden.

Lezen

Lezen is nuttig, maar zonder toepassing blijft slechts een klein deel hangen. Stimuleer medewerkers om actief met de tekst aan de slag te gaan door aantekeningen te maken, belangrijke kernpunten samen te vatten of de leesstof te koppelen aan hun dagelijkse werkpraktijk. Dit maakt de informatie relevanter en zorgt voor een beter begrip.

Audiovisueel leren

Video’s, podcasts en infographics kunnen de betrokkenheid vergroten. Maak het nog effectiever door medewerkers na het bekijken of beluisteren van de content uit te dagen om de belangrijkste punten in een groepsdiscussie te delen of een kort verslag te maken. Dit helpt hen de informatie beter te verwerken en in hun eigen woorden toe te passen.

Demonstraties

Laat experts handelingen voordoen, live of via online sessies. Versterk dit door deelnemers direct na de demonstratie zelf een stap-voor-stap oefening te laten uitvoeren of vragen te stellen over het proces. Dit biedt direct inzicht in hun begrip en verhoogt hun praktische vaardigheden.

Discussies

Discussies stimuleren actieve interactie en helpen bij het verdiepen van kennis. Zet dit verder in door deelnemers niet alleen te laten reageren op stellingen, maar hen ook eigen ervaringen te laten delen of elkaar uit te dagen met open vragen.

Praktijkoefeningen

Simulaties, scenario-based learning en hands-on opdrachten helpen bij het toepassen van kennis in de praktijk. Zorg ervoor dat medewerkers de gelegenheid krijgen om feedback te ontvangen van collega's of coaches. Dit helpt hen om fouten te identificeren en hun aanpak te verbeteren.

Onderwijzen aan anderen

Laat medewerkers zelf een onderwerp uitleggen aan collega’s of in een online omgeving. Dit dwingt hen niet alleen de stof goed te begrijpen, maar het versterkt ook hun zelfvertrouwen en het vermogen om kennis toe te passen in diverse situaties.

Hoe meer actieve methoden je combineert, hoe sterker de leerervaring wordt. Dit bevordert niet alleen de kennis, maar verhoogt ook de motivatie en betrokkenheid.

Hoe implementeer je de leerpiramide in jouw organisatie?

Wil je actief leren stimuleren binnen je bedrijf? Volg dan deze stappen:

Stap 1: Begin met passieve leermethoden via microlearning
Korte lessen van slechts enkele minuten verlagen de drempel om te beginnen. Dit zorgt ervoor dat jouw medewerkers snel de basiskennis opdoen, die ze later in de praktijk kunnen toepassen.

Stap 2: Maak leren interactief
Gebruik quizzen, gamificatie en simulaties om het leren leuker te maken.

Stap 3: Integreer blended learning
Moedig medewerkers aan om de theorie meteen in de praktijk toe te passen. Dat kan via discussies met collega’s of praktijkoefeningen.

Stap 4: Evalueer en verbeter
Analyseer hoe goed kennis wordt behouden en pas de leermethode, waar nodig, aan.

Voorbeeld: Een medewerker volgt een korte online module over klantgerichtheid (microlearning). Daarna past hij deze kennis direct toe in een gesimuleerde klantsituatie en bespreekt dit met ervaren collega’s (blended learning). Vervolgens kan de ervaren collega meteen evalueren of de kennis ook daadwerkelijk juist wordt toegepast.

Hoe ondersteunt een LMS de leerpiramide van Bales?

Een Learning Management System (LMS) helpt organisaties om verschillende leermethoden te implementeren en trainingsresultaten te verbeteren:

Lezen & audiovisueel leren → LMS als kennisbank

Upload artikelen, video’s en handleidingen om gestructureerde kennisopbouw te ondersteunen.

Demonstraties & discussies → Interactieve content en forums

Gebruik interactieve video’s en presentaties om de betrokkenheid te vergroten en creëer forums of chatgroepen voor discussies en peer-feedback.

Praktijk & onderwijzen → Actieve leerstrategieën

Gebruik simulaties en scenario-based learning om realistisch oefenen mogelijk te maken. Stimuleer ook peer-to-peer learning via groepsopdrachten en coaching.

Actief leren begint hier!

De leerpiramide van Bales toont aan hoe actieve leermethoden de effectiviteit van trainingen vergroten. En met de razendsnelle technologische ontwikkelingen en de groeiende vraag naar nieuwe vaardigheden, is het belangrijk dat medewerkers niet alleen kennis vergaren, maar die ook meteen kunnen toepassen. Hiervoor is een effectief leersysteem onmisbaar.

Easy LMS helpt je om interactieve en praktijkgerichte trainingen te organiseren zonder extra administratieve lasten. Geef medewerkers de ruimte om zelf aan de slag te gaan, kennis uit te wisselen en vaardigheden direct toe te passen.

Met de Easy LMS Academy richt je eenvoudig een eigen leeromgeving in voor verschillende klanten of teams. Trainingsmateriaal is herbruikbaar en rapportages geven inzicht in leerprestaties.

Wil je weten hoe Easy LMS jouw trainingen slimmer maakt? Neem contact met ons op en ontdek de mogelijkheden. Take it the easy way!

Nuttige bronnen

  1. Edgar Dale’s Cone of Experience

  1. Studie toont aan dat studenten meer leren met actieve leermethoden

Veelgestelde vragen

Kan de leerpiramide worden toegepast in onboardingprogramma’s?
Hoelang duurt het om de leerpiramide te implementeren?
Waar leren we het meeste van op basis van de leerpiramide van Bales?
Kan de leerpiramide worden toegepast in onboardingprogramma’s?
Hoelang duurt het om de leerpiramide te implementeren?
Waar leren we het meeste van op basis van de leerpiramide van Bales?
Kan de leerpiramide worden toegepast in onboardingprogramma’s?
Hoelang duurt het om de leerpiramide te implementeren?
Waar leren we het meeste van op basis van de leerpiramide van Bales?

Veelgestelde vragen

Hoeveel mensen kunnen tegelijkertijd toegang krijgen tot mijn leerinhoud?
Heb ik een creditcard nodig om een account aan te maken?
Kan ik op elk moment upgraden, downgraden of annuleren?
Kan ik via een bankoverschrijving betalen als ik een abonnement wil nemen na de gratis proefperiode?
Hoeveel mensen kunnen tegelijkertijd toegang krijgen tot mijn leerinhoud?
Heb ik een creditcard nodig om een account aan te maken?
Kan ik op elk moment upgraden, downgraden of annuleren?
Kan ik via een bankoverschrijving betalen als ik een abonnement wil nemen na de gratis proefperiode?