Wat is doeltreffende e-learning? Tips en trucs voor het creëren van doeltreffende e-learning!

Zoals bij al het leermateriaal hangt de doeltreffendheid ervan sterk af van de kwaliteit. Iedereen kan e-learningmateriaal creëren, maar ervoor zorgen dat het doeltreffend is, is iets anders. Laten we dus inzoomen op de factoren die jouw e-learning doeltreffend maken!

Caroline
Content Manager & HR Officer
Gepost op
Bijgewerkt op
Leestijd 11 minuten

Inhoudsopgave

  1. Wat betekend doeltreffende e-learning?
  2. 8 tips voor het creëren van doeltreffend e-learningmateriaal

Wat betekent doeltreffende e-learning?

Voor we het over de praktische details hebben, doen we eerst een stapje terug. Want wat bedoelen we eigenlijk met doeltreffende e-learning? We bekijken de doeltreffendheid van twee kanten: het resultaat en het materiaal zelf.

E-learningmateriaal is doeltreffend wanneer leerlingen hun kennis zichtbaar hebben verbeterd

Laten we eerst het resultaat bespreken. Volgens ons is e-learningmateriaal doeltreffend wanneer leerlingen hun kennis en vaardigheden zichtbaar hebben verbeterd na het afronden van de e-learningcursus. Ze gedragen zich anders en doen hun werk anders dan voorheen. Dit betekent dat ze een positieve bijdrage leveren aan het behalen van de bedrijfsdoelstellingen, omdat de organisatie efficiënter en doelmatiger kan werken. Het is meetbaar. Om een lang verhaal kort te maken: de leerling presteert beter en het bedrijf geniet van de voordelen.

Nu kunnen we het hebben over het e-learningmateriaal. Om betere bedrijfsresultaten te bereiken, moet het e-learningmateriaal doeltreffend zijn. Natuurlijk zijn er ook andere factoren die invloed hebben op het leren en de leerresultaten. Maar wat beschouwen we dan als doeltreffend e-learningmateriaal? Doeltreffende e-learninginhoud is afgestemd op zowel de doelstellingen en behoeften van de leerlingen als op de bredere structuur, middelen en doelstellingen van je organisatie. Het materiaal is volgens die normen ontworpen en het heeft interactieve elementen die de informatie op verschillende manieren kan voorstellen.

Door het proces te beïnvloeden, heb je controle over het resultaat. Laten we ons dus concentreren op hoe je doeltreffend e-learningmateriaal kunt creëren. Met welke factoren moet je rekening houden?

8 tips voor het creëren van doeltreffend e-learningmateriaal

1. Gebruik leerdoelen en doelstellingen.

Zonder een duidelijk leerdoel weten je leerlingen niet welke richten ze moeten volgen. Ze moeten weten waarom de e-learningcursus voor hen nuttig is en, nog belangrijker, hoe de cursus hen zal helpen en hoe ze er tijdens hun dagelijks werk voordeel uit zullen halen. Hoe moeten ze de informatie in de praktijk toepassen?

Een concreet doel stuurt je e-learningcursus in de juiste richting

Uiteindelijk helpt een concreet doel ook je e-learning cursus in de juiste richting te sturen. De inhoud en samenstelling van de cursus. Je kunt een doel opsplitsen in verschillende leerdoelen. Een doel geeft aan wat de leerlingen moeten kunnen wanneer ze klaar zijn met je cursus. Maar om dat doel te bereiken, moeten ze eerst verschillende specifieke en meetbare leerdoelen behalen.

Een duidelijk doel wordt belangrijker wanneer de intrinsieke motivatie om een e-learningcursus te volgen lager is. Dit is bijvoorbeeld het geval bij verplichte (lees: top-down) cursussen.

2. Cursussen in de juiste volgorde creëren.

Ping, je hebt een briljant leeridee en begint meteen te creëren. Ons advies: doe het niet. Stop en ga op een gestructureerde manier aan de slag, ook al voelt het alsof je op de rem trapt.

Je kunt beter eerst de leerdoelen en doelstellingen neerschrijven en dan beslissen welke taken, opdrachten en vragen er nodig zijn om deze kennis te toetsen. Zodra je daarmee klaar bent, zal de benodigde inhoud vanzelf ontstaan.

Door op deze manier te werk te gaan, creëer je een compacte en doelgerichte cursus en het helpt je ook om je inhoud logisch op te bouwen.

3. Kies het juiste formaat voor je e-learningcursus.

Je moet te lange cursussen vermijden

Less is more. Als maker van e-learningcursussen moet je te lange cursussen vermijden. Een van de belangrijkste redenen daarvoor is het menselijke concentratievermogen, en het feit dat e-learningcursussen letterlijk overal gevolgd kunnen worden. Er is veel afleiding aanwezig (stel dat deelnemers in de trein of op de luchthaven zitten), en je kunt daarop anticiperen door hapklare cursussen aan te bieden.

Uit het onderzoek van Kasper Spiro, een erkende expert in e-learning, blijkt dat de optimale duur van een cursus 5 tot 15 minuten is. Stel dat je het leren niet binnen 30 minuten kunt afronden. In dat geval is het beter om het op te splitsen in meerdere cursussen en het te presenteren in een leertraject (een reeks cursussen in een logische volgorde) [1]. Deze conclusie komt overeen met onderzoek waaruit blijkt dat 10 minuten per dag al voldoende is om nieuwe kennis op te doen.

4. Dezelfde kennis op verschillende manieren aanbieden.

Traditioneel duurt de training van werknemers een deel van een dag of een hele dag. Maar wat onthouden werknemers van een lange opleidingsdag? Volgens het onderzoek van psycholoog en geheugenonderzoeker Hermann Ebbinghaus weten we dat 66% van wat we leren binnen een dag weer vergeten wordt. Na een maand is dit percentage 98%. En er is ook onderzoek dat aantoont dat de mens 90% van wat hij leert binnen enkele uren alweer vergeten is.

Wat kunnen we hieraan doen? Hoe kunnen we er voor zorgen dat de informatie langer onthouden wordt? De beste manier om ervoor te zorgen dat waardevolle kennis niet verloren gaat, is door deze te herhalen en dezelfde kennis in verschillende vormen aan te bieden. Je zou dus met verschillende soorten cursussen moeten werken (tekst vs. video vs. audio). Ook door gebruik te maken van verschillende soorten vragen kunnen je werknemers ervoor zorgen dat ze de nieuwe informatie minder snel vergeten. Gebruik meerkeuzevragen, open vragen en scenarionvragen om de impact van je cursus te maximaliseren. Een andere mogelijkheid is om het geleerde tastbaar te maken door de leerlingen dagelijkse taken aan te bieden waarbij ze hun kennis direct kunnen toepassen. Bied ten slotte geen te lange cursussen aan, maar houd het kort en krachtig. Je leerlingen zullen nauwelijks merken dat ze een cursus volgen die herhaaldelijk dezelfde informatie aanbiedt.

5. Schrijf alles duidelijk neer.

Duidelijke, ondubbelzinnige informatie is een voorwaarde om goed te kunnen leren. Je wil niet dat je leerlingen tijd besteden aan het interpreteren of in twijfel trekken van de aangeboden informatie. Je wil dat ze het begrijpen en onthouden. Hier volgen enkele ideeën om duidelijke e-learningcursussen te schrijven:

  • Ken je doelgroep en verplaats je in hun schoenen. Wat weten ze al over het onderwerp? Kennen ze het vakjargon?
  • Zorg voor een duidelijk doel en verwoord dat.
  • Schrijf top-down, begin met de belangrijkste informatie en bewaar de details voor later. Maak aan het einde een opsomming van de belangrijste informatie.
  • Gebruik een actieve schrijfstijl. Bij een actieve schrijfstijl voert het onderwerp van de zin het werkwoord uit, niet andersom. Op die manier breng je de verschillende punten duidelijk en zelfverzekerd over.
  • Houd je zinnen kort. Voeg geen onnodige bijzinnen, bijwoorden of bijvoeglijke naamwoorden toe.
  • Maak de tekst overzichtelijk door titels te gebruiken die je tekst in stukken verdeelt.
  • Laat je e-learningcursus nakijken door een collega. Zij zullen altijd een aantal ( kleine) fouten ontdekken. Voorkomen is beter dan genezen.

6. Ontwerp je e-learningcursus als een pro.

Kies een duidelijk lettertype zoals Verdana, Calibri of Arial

Het lettertype is een belangrijk onderdeel van online leren en de algemene online ervaring. Wist je dat 75% van de internetgebruikers een website verlaat omwille van het lettertype? Omdat ze het als onleesbaar of onduidelijk ervaren? Een lettertype lokt emotionele reacties uit die van invloed zijn op hoe we de inhoud ervaren - als schoon, helder, elegant, modern of onoverzichtelijk, chaotisch of ouderwets. Aangezien online leren online gebeurt, moeten we de keuze van het lettertype ernstig nemen. Maar wat is het beste lettertype om online te gebruik?

Duidelijke lettertypen zoals Verdana, Calibri en Arial zijn het beste voor het lezen op een scherm[2]. 16 pixels zou de ideale grootte zijn, volgens sommige onderzoeken [3]. Duidelijke lettertypen verbeteren de duidelijkheid en leesbaarheid. Maar de duidelijkheid en leesbaarheid worden natuurlijk ook beïnvloed door factoren waarop je geen invloed hebt, zoals de schermresolutie, de leeftijd van de lezers, de afstand tot het scherm en de verlichting.

Duidelijke lettertypen verbeteren de leesbaarheid

Er is ook een onderzoek dat net het tegenovergestelde beweert. Dit onderzoeksresultaat toont aan dat de aandacht voor e-learningmateriaal aanzienlijk verbetert door het materiaal te presenteren in lettertypen die iets moeilijker te lezen zijn. Dit heeft te maken met wat docenten en psychologen "wenselijke moeilijkheid" noemen. Wanneer de lezer online tekst leest in een vertrouwd lettertype, is deze geneigd om minder aandacht aan de tekst te besteden en hier sneller doorheen te gaan. Het "gemakkelijke" lettertype suggereert dat het materiaal "gemakkelijk" is. Als de lezer iets in een onbekend lettertype leest, moeten de hersenen harder werken en vindt er een diepere informatieverwerking plaats.

Maar wat moet je dan kiezen? Er is een dunne lijn tussen lettertypen die het lezen verbeteren en onleesbare lettertypen. Je wil niet de verkeerde balans gebruiken voor je e-learningcursus. Wij raden je aan het overzichtelijk te houden en je cursus gewoon in een duidelijk lettertype te publiceren [4].

Houd 50-75 tekens per regel aan

Het juiste aantal tekens op elke regel is essentieel voor de leesbaarheid van je online materiaal. Het heeft allemaal te maken met de concentratie. Als een regel tekst te lang is, zal het oog van de leerling moeite hebben om zich te concentreren. Als het tegenovergestelde het geval is, frustreert dat de leerlingen want te korte regels zetten de lezer onder druk, waardoor deze aan de volgende regel begint voordat de huidige regel wordt afgewerkt. Potentieel belangrijke informatie zou op deze manier over het hoofd gezien kunnen worden.

Andere tips voor de lay-out

  • Zorg ervoor dat je tekst links uitgelijnd is. Dat is het beste voor de leesbaarheid en de gebruikerservaring, door de manier waarop onze ogen lezen.
  • Als je de belangrijkste delen van je tekst wil benadrukken, kun je een visuele aanwijzing gebruiken. Uit onderzoek naar leesvaardigheid blijkt dat lezers onthouden wat ze hebben gelezen als de sleutelwoorden worden gemarkeerd met verschillende kleuren en lettertypes (maar niet lettergroottes). Kleurgebruik is ook een effectief visueel geheugensteuntje [5].

Gebruik een zwart lettertype op een witte achtergrond en gebruik groen, blauw en oranje als kleuraccenten

 

Owl that paints Kleur speelt een belangrijke rol bij het creëren van een leeromgeving. Zwarte tekst op een witte achtergrond werkt het best. De eenvoudige verklaring: we zijn dit zo gewoon.

Leerinhoud wordt meestal aangeboden in een personaliseerbare leeromgeving. Je kunt het afstemmen op je huisstijl. Maar stel dat de bedrijfskleuren rood en paars zijn. In dat geval moet je misschien opnieuw nadenken over het bereiken van een optimale leercurve want rood wordt beschouwd als een agressieve kleur. Kleuren die worden geassocieerd met een positief leefeffect zijn groen, oranje en blauw [6].

7. Maak er een boeiende leerervaring van door multimedia toe te voegen.

Onderzoek heeft herhaaldelijk aangetoond dat het aanbieden van kennis op verschillende manieren (video, audio en tekst) het leerresultaat positief beïnvloedt. Ook het toevoegen van multimedia (video, audio, infografieken, illustraties, grafieken, screenshots) aan leerinhoud werkt perfect zolang het ondersteunend is voor de hoofdinhoud. De belangrijkste regels voor het toevoegen van multimedia zijn:

  • Het moet helpen om (moeilijke) onderwerpen uit te leggen.
  • Gebruik video's die korter zijn dan zes minuten.
  • Plaats niet te veel illustraties en afbeeldingen in een cursus. Probeer het gebruik van meer dan twee afbeeldingen per pagina te vermijden.
  • Probeer tekst af te wisselen met interactieve, leuke inhoud.

8. Creëer continue feedback voor je leerlingen.

Kennis is geen kennis als deze niet getest is. Om te controleren of je leerlingen de leerinhoud goed hebben begrepen, kun je tussen of aan het einde van je cursus examenvragen toevoegen. Leerlingen willen natuurlijk weten waar ze in de fout gaan en hoe ze hun prestaties kunnen verbeteren.

Je kunt hen hierbij begeleiden door uitleg te geven bij de antwoorden, ook als ze een vraag goed hebben beantwoord. Zo wordt belangrijke informatie herhaald, en herhaling is een belangrijke factor voor doeltreffend leren. Als een leerling een vraag verkeerd beantwoordt, zorg er dan altijd voor dat de leerling de fout begrijpt. Leg het juiste antwoord uit en verwijs naar belangrijke inhoud.

Nuttige bronnen

Veelgestelde vragen

Meer informatie ophalen

Is online leren net zo goed als face-to-face leren?

Is online leren net zo goed als face-to-face leren?

Niet zo lang geleden was face-to-face leren de enige optie. Vandaag de dag wordt online leren steeds populairder dankzij de opkomst van technologie. Echter, misschien...

Lees meer